de blue energy centrale op de Afsluitdijk
de blue energy centrale op de Afsluitdijk

Blue Energy

In uitvoering
Op de Afsluitdijk wordt getest met het winnen van energie uit het verschil in zoutconcentratie tussen zout en zoet water. In Breezanddijk draait een proefinstallatie waarmee REDstack kennis opgedaan heeft over deze nieuwe manier van energieopwekking. Door veelbelovende resultaten wordt de installatie uitgebreid.

Waarom

Fossiele brandstoffen zoals olie en gas raken op. De regionale overheden die samenwerken binnen De Nieuwe Afsluitdijk willen ruimte bieden voor nieuwe vormen van duurzame energie. Zo zijn wij in de toekomst niet meer volledig afhankelijk van fossiele brandstoffen.

Blue Energy is een mooi voorbeeld van CO2 vrije, continue stroomopwekking. Dit proces haalt energie uit zoet en zout water. Water stroomt namelijk altijd. Windmolens staan wel eens stil, door te weinig of juist te veel wind, en ’s winters leveren zonnepanelen niet veel energie op.

REDstack heeft met Blue Energy de titel Nationaal Icoon gewonnen. Het ministerie van Economische zaken en Klimaat (EZK) heeft het project in 2016 deze titel gegeven. Daardoor heeft REDstack toegang gekregen tot een groot netwerk in binnen- en buitenland.

Hoe

Blue Energy is gebaseerd op de eigenschap van de natuur om concentratieverschillen op te heffen. Zoals warme en koude lucht bij elkaar een gematigde temperatuur opleveren, zo mengen zoet en zout water tot lichtzout, oftewel brak water. Hierbij wordt gebruikt gemaakt van membraantechnologie: twee soorten flinterdunne vliesjes – membranen – laten het water door. In zout water zitten namelijk twee soorten deeltjes: positief geladen (o.a. natrium) en negatief geladen (o.a. chloride).

Het ene membraan laat alleen positieve deeltjes door en de ander juist alleen negatieve. Door die membranen om en om op elkaar te stapelen – in het Engels “stack” – stromen de positieve en negatieve deeltjes elk een andere kant op. Zo ontstaat in feite een batterij, met een positieve en een negatieve zijde. Door die twee zijden via elektrodes aan elkaar te verbinden, wordt het spanningsverschil omgezet naar stroom: Blue Energy.

Met deze technologie kan overal ter wereld, waar een zoete en een zoute waterstroom elkaar ontmoeten, energie worden gewonnen. Bijvoorbeeld waar een rivier in zee uitmondt of waar gezuiverd rioolwater van een rioolwaterzuiveringsinstallatie in zee stroomt.

Wanneer

Het doel is om continu duurzame stroom op te wekken tegen een aantrekkelijke prijs. Daarom is Blue Energy een zeer interessante techniek om continu duurzame energie op te wekken. Maar wanneer kunnen we energie van Blue Energy afnemen? De afgelopen jaren heeft de proefinstallatie van REDstack op de Afsluitdijk bewezen dat de nieuwe techniek werkt en mogelijkheden biedt voor groter gebruik. Er is volop onderzoek verricht naar natuurlijke invloeden op het vermogen en het verbeteren van de technologie. Het project is toe aan een volgende stap.

In 2023 is er daarom opnieuw subsidie verleend door verschillende partijen. REDstack gaat daarmee de bestaande centrale opschalen naar een grotere centrale met een capaciteit van 16.5 kW. Ook wordt verder onderzoek gedaan naar nieuwe technieken waarmee een positieve bijdrage geleverd wordt aan de ecologie van het Waddengebied. In de grotere centrale worden 12 grote industriële membraanstacks geïnstalleerd, getest en verder ontwikkeld voor productie van Blue Energy. Daarmee kan er jaarlijks 132.000 kWh geproduceerd worden – goed om ruim 40 woningen jaarlijks van duurzame stroom te voorzien met deze nieuwe techniek.